Jakie kroki podejmują instytucje UE, aby zareagować na wybuch Covid-19?
Parlament Europejski
W szeroko zakrojonej rezolucji przyjętej w dniu 17 kwietnia 2020 r. Parlament Europejski wezwał do „masowego pakietu ożywienia i odbudowy inwestycji mających na celu wsparcie gospodarki europejskiej po kryzysie”, finansowanego ze zwiększonych wieloletnich ram finansowych i gwarancji odzyskania obligacji przez budżet UE. Ponadto Parlament Europejski zaproponował „utworzenie unijnego Funduszu Solidarnościowego COVID-19 o wartości co najmniej 50 mld EUR” i wezwał do „uruchomienia stałego europejskiego systemu reasekuracji dla bezrobotnych”.
W sprawie praworządności Parlament Europejski stwierdził, że niektóre decyzje polskiego i węgierskiego rządu są „całkowicie niezgodne z wartościami europejskimi”:
- decyzja polskiego rządu o przeprowadzeniu wyborów prezydenckich w środku pandemii, co może zagrozić życie obywateli polskich i podważają koncepcję wolnych, równych, bezpośrednich i tajnych wyborów zapisanych w polskiej konstytucji ”;
- decyzja rządu węgierskiego „o przedłużeniu stanu wyjątkowego na czas nieokreślony, upoważnieniu Rządu do rządzenia dekretem bezterminowo oraz osłabieniu nadzoru parlamentarnego w sytuacjach nadzwyczajnych”.
W dniu 26 marca 2020, w specjalnej sesji plenarnej , posłowie do Parlamentu Europejskiego (MEP) głosowali niemal jednogłośnie za przyjęciem szeregu środków do wsparcia ludzi i gospodarki europejskiej mianowicie koronawirusa Response Inicjatywa Investment wniosku , o wniosek legislacyjny , aby przedłużyć zakres Funduszu Solidarności UE na pokrycie zagrożenia zdrowia publicznego, a także Komisji Europejskiej PROPO sal zatrzymać tzw loty duchach spowodowanych Covid-19 wybuchu. Po raz pierwszy posłowie do PE głosowali zdalnie. Podczas debaty posłowie wezwali kraje UE do współpracy i utrzymania otwartych granic wewnętrznych, aby umożliwić dostarczanie sprzętu medycznego i towarów.
Wcześniej posłowie do PE omawiali sytuację Covid-19 na posiedzeniu plenarnym w dniach 29 stycznia 2020 r. , 12 lutego 2020 r. I 10 marca 2020r.
Parlament Europejski podjął szereg praktycznych kroków, opartych na doradztwie medycznym, w tym skrócenie sesji plenarnych i przeniesienie ich ze Strasburga do Brukseli oraz odwołanie wszystkich nieistotnych spotkań i wydarzeń w siedzibie Parlamentu.
Parlament Europejski przekazał również władzom Brukseli część budynków, które mają zostać wykorzystane do opieki nad pacjentami, a także flotę 100 pojazdów. W razie potrzeby jest gotowy zrobić to samo z biurami w Luksemburgu i Strasburgu. 8 kwietnia 2020 r. Przewodniczący Parlamentu Europejskiego David Maria Sassoli ogłosił, że kuchnie Parlamentu Europejskiego przyrządzą ponad 1000 posiłków dziennie, które zostaną rozdane potrzebującym, a także pracownikom służby zdrowia.
Komisja
Komisja Europejska powołała zespół reagowania, składający się z komisarzy. Ich praca koncentruje się na trzech obszarach:
- wpływ medyczny,
- mobilność,
- gospodarka.
Po pierwsze, jeśli chodzi o wpływ medyczny, Komisja może udzielić porady w sprawie reakcji na epidemię. Odbywa się to w celu wsparcia krajów lub międzynarodowych organizacji i opiera się na informacjach we współpracy z Europejskim Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC), które zapewnia szybkie oceny ryzyka i aktualizacje epidemiologiczne.
Komisja powołała panel doradczy ds. COVID-19, w skład którego wchodzą epidemiologowie i wirusolodzy, w celu sformułowania wytycznych UE w sprawie naukowych i skoordynowanych środków zarządzania ryzykiem. Ponadto Komisja zaoferowała 80 mln EUR wsparcia finansowego CureVac , twórcy szczepionek z Niemiec, w celu zwiększenia rozwoju i produkcji szczepionki przeciwko koronawirusowi w Europie. Komisja podjęła również kroki w celu ochrony dostępności dostaw środków ochrony indywidualnej, wymagając, aby wywóz takiego sprzętu poza Unię Europejską podlegał zezwoleniu na wywóz wydanym przez kraje UE. W dniu 4 maja 2020 r. Komisja Europejska zarejestrowała 7,4 miliarda euro w formie deklaracji od dawców na całym świecie podczas imprezy poświęconej coronavirusowi Global Response w celu zebrania funduszy na opracowanie i powszechne wdrożenie diagnostyki, leczenia i szczepionek przeciwko koronawirusowi.
Po drugie, jeśli chodzi o mobilność i granice Schengen, Komisja dąży do zapewnienia, że odpowiednie środki kontroli granicznej są koordynowane między krajami na poziomie UE oraz że środki opierają się na solidnych opiniach naukowych, a także na zasadach konieczności i proporcjonalności. W szczególności w dziedzinie lotnictwa Komisja zaproponowała przepisy umożliwiające liniom lotniczym utrzymanie „czasu na start lub lądowanie w porcie lotniczym”, nawet jeśli nie obsługują lotów w tych miejscach z powodu malejącego ruchu.
Po trzecie, Komisja zaproponowała ustanowienie pożyczek w wysokości 100 miliardów euro, aby pomóc pracownikom utrzymać dochody i pomóc przedsiębiorstwom utrzymać się na powierzchni za pomocą instrumentu o nazwie SURE .
Komisja proponuje również wykorzystanie wszystkich dostępnych pozostałych środków z tegorocznego budżetu UE, aby pomóc w zaspokojeniu potrzeb europejskich systemów opieki zdrowotnej. 3 miliardy euro zostaną przeznaczone na instrumenty wsparcia w sytuacjach nadzwyczajnych, z czego 300 milionów euro zostanie przeznaczone na RescEU – unijny program zarządzania ryzykiem związanym z klęskami żywiołowymi, w celu wsparcia wspólnego wyposażenia. Pomogłoby to zabezpieczyć niezbędny sprzęt i zapasy, od wentylatorów po środki ochrony indywidualnej. Umożliwiłoby to również zwiększenie wysiłków związanych z testowaniem i dałoby Komisji możliwość dokonywania zamówień bezpośrednio w imieniu państw członkowskich.
Komisja zaproponowała również nowe tymczasowe ramy prawne , które umożliwią pomoc państwa pod pewnymi warunkami.
W dniu 13 maja Komisja przedstawiła pakiet wytycznych i zaleceń, aby pomóc krajom UE w stopniowym znoszeniu ograniczeń w podróżowaniu i umożliwieniu przedsiębiorstwom turystycznym bezpiecznego ponownego otwarcia. Pakiet obejmuje:
- strategię na rzecz ożywienia gospodarczego w 2020 r.;
- wspólne podejście do przywrócenia wolnych ograniczeń ruchowych i podnoszenia Inter unijnych granic wnętrznych;
- ramy wsparcia stopniowego przywrócenia transportu przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa pasażerów i personelu;
- zalecenie mające na celu wprowadzenie talonów turystycznych, jako alternatywy dla zwrotu gotówki dla konsumentów;
- kryteria bezpiecznego i stopniowego przywracania działalności turystycznej oraz opracowania protokołów zdrowotnych dla hoteli i restauracji.
Rada
Kraje UE codziennie koordynują podejmowane działania. Przywódcy krajów UE priorytetowo potraktowali pięć głównych obszarów walki z COVID-19, a mianowicie:
- ograniczenie rozprzestrzeniania się wirusa;
- zapewnienie wyposażenia medycznego;
- promowanie badań, w tym szczepionek;
- radzenie sobie z konsekwencjami społeczno-ekonomicznymi;
- pomoc obywatelom UE, którzy utknęli w krajach poza UE, w powrocie do domu.
W dniu 23 marca 2020 r. Ministrowie finansów UE stwierdzili, że warunki zastosowania ogólnej klauzuli zwalniającej z unijnych ram budżetowych – poważne pogorszenie koniunktury gospodarczej w strefie euro lub w całej Unii – są spełnione. Oznacza to, że kraje UE będą mogły podejmować wszelkie niezbędne środki w celu wspierania systemów ochrony zdrowia i ludności oraz ochrony gospodarki.
W dniu 9 kwietnia 2020 r. Eurogrupa przyjęła zestaw wniosków w raporcie na temat kompleksowej reakcji polityki gospodarczej na pandemię COVID-19 z funduszami i pożyczkami z różnych źródeł, o wartości prawie 550 mld EUR. Przewodniczący Parlamentu Europejskiego David Maria Sassoli w oświadczeniu z zadowoleniem przyjął propozycje Eurogrupy.