Oświadczenie Komisji Parlamentarnej Stowarzyszenie UE-Ukraina

24 marca 2022 w Brukseli i Kijowie odbyło się trzynaste nadzwyczajne posiedzenie Komisji Parlamentarnej Stowarzyszenia UE-Ukraina.
Członkowie przyjęli następujące oświadczenie:

My, Członkowie Komisji Parlamentarnej Stowarzyszenia UE-Ukraina, potępiamy w najostrzejszych możliwych słowach niesprowokowaną i nieuzasadnioną, bezsensowną i okrutną militarną agresję Federacji Rosyjskiej na Ukrainę. Ta pełnowymiarowa militarna inwazja jest nie tylko rażącym pogwałceniem prawa międzynarodowego i zamachem na zasady i mechanizmy współpracy i bezpieczeństwa w Europie oraz międzynarodowego ładu opartego na zasadach, ale także pogwałceniem podstawowych zasad ludzkiego współżycia i cywilizacji.

Pochwalamy heroiczną walkę i wspólne wysiłki narodu ukraińskiego przeciwko rosyjskiemu atakowi militarnemu, w obronie nie tylko ich kraju, ale także naszych wspólnych europejskich wartości pokoju, demokracji parlamentarnej, pluralizmu i podstawowych wolności.

Wzywamy Federację Rosyjską do powrotu do wypełniania obowiązków stałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ oraz do pełnego przestrzegania zobowiązań wynikających z Karty Narodów Zjednoczonych, Aktu Końcowego z Helsinek, Karty Paryskiej dla Nowej Europy oraz Memorandum Budapesztańskiego .

Żądamy, aby Federacja Rosyjska natychmiast zakończyła wszelkie działania wojskowe na Ukrainie, bezwarunkowo wycofała wszystkie siły zbrojne i paramilitarne oraz sprzęt wojskowy, w tym swoich pełnomocników z uznanego na forum międzynarodowym terytorium Ukrainy oraz w pełni uszanowała integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy w jej granicach uznanych na szczeblu międzynarodowym.

Z całą mocą potępiamy powtarzające się masowe ataki na cele i infrastrukturę cywilną oraz użycie amunicji kasetowej i rakiet termobarycznych, jak również wszelkiej innej nielegalnej broni zaprojektowanej w celu zadawania maksymalnych szkód. Należy zaprzestać wielokrotnych naruszeń Międzynarodowego Prawa Humanitarnego poprzez utrudnianie dostępu do żywności i leków, ataki na bloki mieszkalne, przedszkola, szkoły, szpitale, miejsca kultu i biznes.

Pochwalamy nadzwyczajną solidarność i wsparcie udzielone ukraińskim uchodźcom w Mołdawii i państwach członkowskich UE, zwłaszcza w sąsiedniej Polsce, na Węgrzech, w Rumunii i na Słowacji, a także uruchomienie Dyrektywy o Ochronie Tymczasowej oraz środki finansowe zgromadzone na ich wsparcie przez UE, państwa członkowskie, władze lokalne, organizacje społeczeństwa obywatelskiego i zwykłych obywateli. Zwracamy uwagę na trudną sytuację rosnącej liczby osób wewnętrznie przesiedlonych w Ukrainie, które uciekają ze zniszczonych domów i miast czy osiedli mieszkaniowych pod ostrzałem i którym może brakować podstawowych środków do życia w postaci schronienia, żywności, opieki zdrowotnej i urządzeń sanitarnych.

Z zadowoleniem przyjmujemy nadzwyczajne wsparcie finansowe uruchomione przez UE i wzywamy Komisję i państwa członkowskie UE do zapewnienia dalszej nadzwyczajnej pomocy humanitarnej Ukrainie we współpracy z agencjami humanitarnymi ONZ i innymi międzynarodowymi organizacjami partnerskimi. Wzywamy Federację Rosyjską do zapewnienia bezpiecznego i niezakłóconego dostępu agencjom humanitarnym ONZ, w tym na tymczasowo niekontrolowanych przez rząd obszarach wschodniej i południowej Ukrainy.

Wzywamy UE i jej państwa członkowskie do udzielenia pomocy humanitarnej ofiarom i ludności cywilnej w celu zaspokojenia priorytetowych potrzeb ludzi w zakresie żywności, odzieży, pierwszej pomocy, a także przyczynienia się do otwarcia humanitarnych (zielonych) korytarzy dla bezpiecznej ewakuacji kobiet, dzieci, osób niepełnosprawnych i osób starszych oraz zapewnienie im bezpieczeństwa w bezpośredniej współpracy z Międzynarodowym Komitetem Czerwonego Krzyża zgodnie z ich mandatem wynikającym z Konwencji Genewskich.

Wzywamy agencje humanitarne ONZ i Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża do przyspieszenia i wzmocnienia ich rekrutacji oraz zwiększenia ich obecności na Ukrainie.

W najostrzejszych słowach potępiamy zachowanie rosyjskich oddziałów okupacyjnych i ich pełnomocników, którzy arbitralnie zatrzymują, uprowadzają lub porywają ukraińskich dziennikarzy, działaczy społeczeństwa obywatelskiego, wybranych przedstawicieli, lokalnych urzędników, sanitariuszy i innych cywilów na terytoriach ukraińskich tymczasowo pod nielegalną kontrolą Sił Zbrojnych Rosji. Uważamy takie czyny za bezpośrednie, jawne i umyślne naruszenie Karty Narodów Zjednoczonych, III Konwencji Genewskiej z dnia 12 sierpnia 1949 r. o traktowaniu jeńców wojennych, IV Konwencji Genewskiej o ochronie osób cywilnych w czasie wojny z sierpnia 1949 r., oraz Konwencji Haskich, zgodnie z którymi osoby niebiorące udziału w walce nie powinny być zatrzymywane i uważane za jeńców wojennych.

Wzywamy Federację Rosyjską do ujawnienia informacji o miejscu pobytu i stanie uprowadzonych i deportowanych obywateli, zwłaszcza małych dzieci i małoletnich bez opieki.

Rekomendujemy utworzenie i regularne aktualizowanie przez Parlament Europejski i parlamenty narodowe państw członkowskich UE publicznego rejestru nielegalnie zatrzymanych obywateli Ukrainy.

Komisja Parlamentarna Stowarzyszenia wyraża uznanie dla wszelkich lokalnych i międzynarodowych wysiłków na rzecz zwalczania bezkarności i odpowiedzialności za zbrodnie wojenne i naruszenia międzynarodowego prawa humanitarnego. Z zadowoleniem przyjmujemy niedawną decyzję Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości z 16 marca 2022 r., która stwierdza, że ​​Rosja musi natychmiast i bezwarunkowo zaprzestać działań wojennych oraz wycofać wszystkie siły i sprzęt wojskowy z całego terytorium Ukrainy. Popieramy ustanowienie specjalnego trybunału do odpowiedzialności za zbrodnie wojenne w Ukrainie, a także wszelkie dalsze wysiłki na rzecz wzmocnienia mechanizmów współpracy i Międzynarodowego Trybunału Karnego w celu postawienia przed sądem osób odpowiedzialnych za zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości w Ukrainie, w tym pomoc w pierwotnym gromadzeniu i przechowywaniu dowodów. Popieramy wszelkie związane z tym kroki prawne oraz ratyfikację Statutu Rzymskiego przez Ukrainę, które ułatwiłyby pociągnięcie do odpowiedzialności za zbrodnie międzynarodowe popełnione przez Federację Rosyjską.

Komisja Parlamentarna Stowarzyszenia z zadowoleniem przyjmuje oficjalny wniosek Ukrainy o członkostwo w UE. Ponawiamy apel Parlamentu Europejskiego, aby instytucje UE działały na rzecz przyznania Ukrainie statusu kandydata do UE, zgodnie z art. 49 Traktatu o Unii Europejskiej i na podstawie zasług. Dlatego też oczekujemy, że Komisja Europejska szybko przeprowadzi swoją ocenę, umożliwiając późniejsze nadanie statusu oficjalnego kandydata.

Wzywamy UE i jej państwa członkowskie do tymczasowego zniesienia kontyngentów eksportowych na produkty z Ukrainy oraz do udzielenia pomocy finansowej ukraińskim przedsiębiorstwom, biorąc pod uwagę, że większość z nich ma trudności z utrzymaniem wypłacalności finansowej z powodu trwających działań wojennych.

Z zadowoleniem przyjmujemy wsparcie wojskowe udzielane przez państwa członkowskie UE oraz w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju i wzywamy do dostarczania dalszej pomocy wojskowej w oparciu o skoordynowaną ocenę potrzeb uzgodnioną z władzami ukraińskimi w celu wzmocnienia obrony przeciwlotniczej i przeciwpancernej oraz zapewnienia ochrony i bezpieczeństwa sprzętu komunikacyjnego. Podkreślamy, że dostarczanie broni obronnej Ukrainie jest w pełni zgodne z prawem międzynarodowym, zgodnie z art. 51 Karty Narodów Zjednoczonych, który pozwala na samoobronę indywidualną i zbiorową. Wzywamy do zwiększenia szybkiej i regularnej współpracy wywiadu wojskowego z Ukrainą w sprawie trwającej agresji oraz do udostępniania zdjęć satelitarnych za pośrednictwem systemów satelitarnych.

Zdecydowanie zachęcamy do zacieśnienia współpracy w obszarze cyberbezpieczeństwa i dezinformacji w celu przeciwdziałania atakom hybrydowym i wojnie informacyjnej Federacji Rosyjskiej.

Wzywamy UE do nałożenia dalszych ambitnych i zdecydowanych sankcji na Rosję i Białoruś, koncentrując się na:

• ograniczeniach w imporcie najważniejszych rosyjskich towarów eksportowych, w tym ropy, gazu i węgla; rozważenie zastosowania odpowiedniego pułapu cenowego na ten import i zbadanie wszystkich prawnych i politycznych możliwości wstrzymania płatności na rzecz rosyjskich firm i ich pośredników na specjalnych rachunkach powierniczych pod międzynarodowym nadzorem, które mogłyby następnie zostać wykorzystane do celów odszkodowań i odszkodowań wojennych;

• dalszych sankcjach w sektorze bankowym, całkowitym zakazie korzystania przez Federację Rosyjską i Białoruś z systemu SWIFT, w tym Gazprombanku i Sbierbanku, oraz ukierunkowanie na wykorzystanie środków alternatywnych wobec SWIFT w przypadku powiązanych transakcji lub podobnych sankcji;

• wstrzymaniu wszelkich rosyjskich inwestycji w dziedzinie energetyki w UE, w tym w sektorze energetyki jądrowej;

• wykluczeniu rosyjskich firm lub spółek zależnych z zamówień publicznych w UE;

• ukierunkowaniu sankcji wobec osób odpowiedzialnych za korupcję na wysokim szczeblu w Rosji i na Białorusi, a także oligarchów i urzędników bliskich władzom, a także członków ich rodzin;

• przeprowadzeniu dokładnego przeglądu i przeglądu tzw. „zamieszkania przez inwestycje” w UE oraz cofnięcie zezwoleń na pobyt wszystkim rosyjskim beneficjentom przypisywanych zamożnym obywatelom Rosji i ich rodzinom;

• zakazie rosyjskiej żeglugi, logistyki i dostępu do portów na terytorium UE.

Z zadowoleniem przyjmujemy utworzenie grupy zadaniowej Komisji Europejskiej „Zamrożenie i przejęcie” w celu zapewnienia koordynacji wdrożenia sankcji wobec rosyjskich i białoruskich oligarchów na szczeblu międzynarodowym i UE wraz z nowo utworzoną grupą zadaniową „Rosyjskie elity, pełnomocnicy i oligarchowie (REPO)”, w ramach której UE działa wspólnie z państwami G7 i Australią i wzywamy UE do rozszerzenia tej koordynacji na wszystkich partnerów międzynarodowych, w tym Szwajcarię, Turcję i Izrael, w celu wyeliminowania istniejących luk w stosowaniu sankcji i zamrażaniu aktywów.

Wzywamy UE i jej państwa członkowskie do dalszego udzielania możliwie najsilniejszego wsparcia gospodarczego i finansowego Ukrainie, a także pomocy makrofinansowej i technicznej, do rekalibracji i przegrupowania dostępnych instrumentów budżetowych UE w celu wsparcia Ukrainy oraz do opracowania długoterminowej strategii wspierania wysiłków Ukrainy na rzecz wzmocnienia odporności jej instytucji demokratycznych i gospodarki.

Żądamy od rosyjskich sił zbrojnych natychmiastowego zaprzestania działań zbrojnych w pobliżu elektrowni jądrowych i zapewnienia ich prawidłowego działania pod nadzorem Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA), w tym poprzez ewentualną fizyczną obecność jej ekspertów, aby uniknąć dalszych zagrożeń dla bezpieczeństwa jądrowego w Ukrainie lub w szerszym regionie europejskim. Personel obiektów jądrowych powinien mieć zagwarantowane wykonywanie swoich zadań w odpowiednich i bezpiecznych warunkach eksploatacji, ze szczególnym uwzględnieniem zadań związanych z bezpieczeństwem i ciągłymi kontrolami. W interesie bezpieczeństwa należy utrzymać stały przepływ przejrzystych i zweryfikowanych, wiarygodnych informacji do międzynarodowych organów nadzoru.

Z zadowoleniem przyjmujemy utworzenie Funduszu Powierniczego Solidarności, aby zapewnić płynność dalszego wsparcia władzom ukraińskim i służyć jako kręgosłup odbudowy wolnej i demokratycznej Ukrainy. Podkreślamy również potrzebę przygotowań do międzynarodowej Konferencji Darczyńców, a także innowacyjnych i kreatywnych mechanizmów finansowych w celu utrzymania stałego wsparcia płynącego do władz ukraińskich, które muszą zapewnić ciągłość świadczenia podstawowych usług, a następnie w celu odbudowy infrastruktury krytycznej. Wzywamy państwa członkowskie UE do pilnego rozważenia wykorzystania zamrożonych rosyjskich aktywów przechowywanych w państwach członkowskich UE w celu pokrycia szkód wojennych i odszkodowań.

Jako parlamentarzyści w służbie naszych wyborców z niecierpliwością czekamy na kontynuację naszej pracy w służbie naszych obywateli w czasie pokoju, omawiając kolejne kroki na wybranej przez Ukrainę europejskiej ścieżce.